वाॅलबॅचिया

 उत्तर प्रदेशात आता डेंग्यु पुन्हा आलाय. उपास-तपास, व्रतवैकल्ये, दिवसातून अनेक वार प्रार्थना..सारं काही करूनही  थैमान घातलंय. 

आमचं धर्मशास्त्रीय सरकार गोमुत्र, पंचगव्याच्या सखोल  संशोधनाच्या वाळूत तोंड खुपसून बसलंय. 

आणि तिकडे जगातले वैज्ञानिक अनेकाअनेक वैज्ञानिक प्रयोग करून डेंग्युवर मात करू लागलेत. 

डेंग्यु डासांमुळे होतो. 

प्राणीसृष्टीतला असा जीव जो मानव जातीचे सर्वात जास्त जीव घेतो. 

एडिस इजिप्ति नावाचे डास चावताना डेंग्युचे व्हायरस मानवशरीरात सोडतात. मग हाडांत प्रचंड वेदना..ताप..प्लेटलेटचे प्रमाण रक्तातलं ढासळणं..काही वेळा मृत्यूला सामोरं जाणं. 

दरवर्षी ४०० लक्ष डेंग्युग्रस्त होतात तर 20 हजारोंच्या वर मरतात. 

'जागतिक मच्छर उपक्रमा' अंतर्गत वैज्ञानिकांनी एक भन्नाट शोध लावलाय. या शोधाचा हिरो आहे जीवाणू. 

नाव आहे त्याचं "वोलबॅचिया". 

हे जीवाणू जवळपास ६०% विविध किटकांच्या शरीरात असतात. ते 'मित्र ' विषाणू आहेत. पण ते एडिस इजिप्ति डासांच्या शरीरात नसतात.

मलेरिया आणि डेंग्यु या रोगांना पसरवणारा, २०१२ च्या लाटेत ६-७ लाख रोगग्रस्तांना मारणारा या जातीचा डास खरा शत्रू. 

वैज्ञानिकांनी हे शोधून काढले की वोलबॅचियाॅ जर या डासांच्या शरीरात सोडला तर डेंग्युचा व्हायरस मानवाच्या शरीरात सोडण्याची एडिस इजिप्तिची यंत्रणा निकामी होते. मागील वर्षी डेंग्युचे थैमान असणार्या इंडोनेशियात वोलबॅचिया डासांत सोडून दिले.  सुरवातीला योग्याकार्ता नावाच्या  प्रदेशात हा प्रयोग झाला. परिणाम?  ७७% डेंग्यु हद्दपार झाला. ८६% लोकांना हाॅस्पिटलात जावं लागलंच नाही. आता श्रीलंका, ब्राझील, व्हिएतनाम, मेक्सिको, ऑस्ट्रेलिया, कोलंबिया, फिझी, इ. देशात हा उपाय योजला जाईल...

आपण इथे गोबर आणि थाळ्या वाजवत राहू या..

हिंदू-मुसलमान खेळत राहू या..

आणि यमार्पित होऊ या..

- डाॅ. प्रदीप पाटील